دوشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ - ۰۸:۵۱
۰ نفر

نیلوفر قدیری: پاکستان از این هفته و با انتخاب آصف علی زرداری همسر بی‌نظیر بوتوی فقید به ریاست‌جمهوری، دوران جدیدی را آغاز کرد.

بعد از 8 سال حکومت نظامیان در این کشور، بار دیگر یک غیرنظامی و البته چهره‌ای جنجالی قدرت را در این کشور در دست گرفته است. زرداری وعده داده تا قدرت پارلمان را احیا کند و دمکراسی را به این کشور بازگرداند. او در این راه البته با چالش‌های زیادی رو‌به‌رو خواهد بود که مهم‌ترین آن چالشی است که در مرزهای پاکستان با افغانستان انتظار رئیس‌جمهور جدید را می‌کشد.

آصف علی زرداری نخستین نطق خود بعد از انتخاب شدن به ریاست‌جمهوری پاکستان را روزشنبه در اسلام‌آباد در حالی ایراد کرد که با قرار دادن دختران بی‌نظیر بوتو در دو سوی خود، می‌خواست نسبتش با سیاستمدار محبوب این کشور را به یاد مردم بیاورد. او درحالی‌که بختوار و آصفه دختران نوجوانش را در دو سوی خود قرار داده‌بود خطاب به مردم پاکستان گفت: آمده‌ام تا شرایط را درست کنم. انتخاب زرداری به سمت ریاست‌‌جمهوری پاکستان، درست از روز بعد از استعفای پرویز مشرف تقریبا مسجل بود. او در مسیر رسمی انتخابات و در فهرستی که به پارلمان ارائه شده بود، 2 رقیب نه چندان شناخته شده داشت که تنها برای کامل شدن توصیف انتخابات دمکراتیک وارد این صحنه شده‌بودند. نمایندگان حزب مردم پاکستان نه تنها در پارلمان اصلی بلکه در مجالس استانی هم اکثریت دارند.

انتخاب زرداری به ریاست‌جمهوری پاکستان با استقبال بسیاری در داخل و خارج این کشور رو‌به‌رو شد. دلیل آن هم این است که بعد از یک خلأ 8 ساله، اکنون بار دیگر سیاستمداری غیرنظامی در یک انتخابات دمکراتیک قدرت را در دست گرفته‌است. اما او مسیر دشواری پیش رو دارد. زرداری اکنون به‌عنوان رهبری که مسیر‌گذار پاکستان از یک دیکتاتوری نظامی به یک نظام سیاسی دمکراتیک را هدایت می‌کند، باید خود کانال ارتباطی میان این دو نهاد ( ارتش و دولت) باشد.

ژنرال اشفق کیانی، فرمانده ارتش پاکستان که توسط خود مشرف چندی پیش به این سمت منصوب شد، در انتخابات سراسری گذشته که با حضور احزاب مخالف نواز شریف و بی‌نظیر بوتو برگزار شد، به مشرف درباره هر گونه دخالت در روند رای‌گیری و نتیجه آرا هشدار داده بود. او همچنین در زمانی که فشارها برای استعفا یا استیضاح و محاکمه مشرف بالا گرفته‌بود، بی‌طرفی خود را در این زمینه اعلام کرد. به این ترتیب زرداری با ارتشی رو‌به‌رو نیست که هنوز حامی مشرف باشد. اما با نهاد اطلاعاتی درون این ارتش رو‌به‌رو است که تولد طالبان را رقم زد و اکنون هم با شبه‌نظامیان طالبان و القاعده علاوه بر همدردی و ملاطفت، همکاری هم می‌کند.

از سوی دیگر حضور زرداری به‌عنوان یک رهبر حزبی در سمت ریاست‌جمهوری برای او دردسرهای زیادی به‌دنبال خواهد داشت. رسانه‌های پاکستان در نخستین مطالب خود بعد از این انتخاب، در تضاد بودن وظایف و علایق حزبی زرداری با تعهداتش در مقام ریاست‌جمهوری را مورد تاکید و توجه قرار دادند، اما زرداری درون همین حزب هم با دشواری‌های زیادی رو‌به‌رو است. او در ماه‌های اخیر اکثر نزدیکان خانواده بوتو و شخص بی‌نظیر را از رده‌های ارشد حزبی کنار گذاشت و حتی بعضی دشمنان خانواده بوتو را به سمت‌های دولتی منصوب کرد.

زرداری در ماه‌های پیش رو با 5 چالش عمده رو‌به‌رو است؛ شبه‌نظامیان طالبان و القاعده، شرایط اقتصادی کشور، آینده دمکراسی و نهادهای دمکراتیک، رابطه با هند و البته در نهایت تهدید جان خودش که هر لحظه ممکن است بروز کند. او برای سرکوب شبه‌نظامیان با فشار غرب رو‌به‌رو است. وضعیت اقتصادی پاکستان که در سال‌های حکومت مشرف باثبات و رو‌به ‌بهبود بود، اکنون و در یک سال گذشته با وخامت همراه شده‌ است.

اما اوضاع مناطق مرزی پاکستان و افغانستان و حضور نظامیان آمریکا و ناتو در این مناطق، نه تنها برای زرداری بلکه برای هر کس دیگری که رئیس‌جمهور پاکستان باشد، دردسرآفرین و چالش‌ساز است. در روزهای اخیر در حالی‌که همه تحلیلگران جنوب شرق آسیا پیش‌بینی‌های خود درباره دوران جدید سیاست پاکستان بعد از به قدرت رسیدن آصف علی زرداری رئیس‌جمهور جدید را روی کاغذ می‌آوردند، نخستین گلوله‌های نبرد تازه پاکستان و ناتو با طالبان و القاعده در مرزهای افغانستان شلیک شد.

یک هفته بعد از دیدار رئیس ستاد نیروهای مشترک آمریکا، یعنی آدمیرال مایکل مولن با ژنرال اشفق کیانی، فرمانده کل ارتش پاکستان در پایگاه هوایی آبراهام لینکلن در اقیانوس هند، نیروهای ویژه آمریکایی دو حمله را در داخل خاک پاکستان انجام دادند. موضوع مذاکرات این دو فرمانده، بحث درباره نقاط نفوذ در مواضع شبه‌نظامیان بازمانده از طالبان و القاعده و شناسایی کمپ‌های آموزشی القاعده بود.

صبح روز چهارشنبه گذشته، نیروهای ویژه آمریکا وارد آنگورادا در منطقه قبیله‌نشین وزیرستان جنوبی شدند. گفته می‌شود که در این منطقه اعضای القاعده، اعراب و ازبک‌ها مشغول فعالیت هستند. این منطقه کوهستانی ناهموار همچنین نقطه شروع حملات شبه‌نظامیان به پست‌های نظامی آمریکا در منطقه بیرمال در استان پکتیا در افغانستان است.

نیروهای ویژه آمریکا به وسیله هلی‌کوپتر به روستای کوچکی در این منطقه برده شدند اما بلافاصله بعد از فرود دریافتند که تعداد و پوشش هوایی کافی برای انجام عملیات جست‌وجوی مؤثر را ندارند. در اولین مرحله از این عملیات درگیری درگرفت و نزدیک به 20 نفر از غیرنظامیان کشته شدند. بعد از آن هم نیروهای ویژه عقب‌نشینی کردند. 

منابع خبری در مناطق راهبردی پاکستان خبر دادند که حملات فرامرزی بیشتری در راه است چرا که سرویس اطلاعاتی پاکستان مشغول ارائه اطلاعات لازم درباره فعالیت شبه‌نظامیان به آمریکایی‌هاست.  اکنون که زرداری رئیس‌جمهور پاکستان شده‌ و انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به نقطه اوج خود نزدیک می‌شود، پاکستان بار دیگر به جبهه‌های مهم در جنگ با ترور تبدیل شده ‌است. در حال حاضر و تا هفته‌های آینده مهره مهم این جبهه، رهبر حزب مردم پاکستان، یعنی زرداری است که حزبش قدرت اصلی را در اسلام‌آباد در دست دارد و خود بر جای ژنرال پرویز مشرف تکیه زده‌است.

او اکنون از بیم جانش و برای در امان ماندن از حملات شبه‌نظامیان، در پناهگاه امنی پنهان شده اما به‌زودی باید در صحنه ظاهر شود و درباره اتفاقاتی که در مرز این کشور با افغانستان در حال جریان است سخن بگوید و تصمیم‌گیری کند.

زرداری همسر بی‌نظیر بوتوی فقید، در گذشته توانایی خود برای سازش و توافق‌های سیاسی برای دستیابی به اهداف‌اش نشان داده بود. او اکنون هم با چند تصمیم نشان داده که قصد سازش و توافق با مخالفان گذشته‌اش را دارد. یکی از اقدامات او انتصاب حسین حقانی، رهبر مبارزان ضد‌بوتو در انتخابات سال 1988 به‌عنوان سفیر پاکستان در واشنگتن است. حقانی همان کسی است که زرداری را به اتهام فساد مالی و حق دلالی‌هایی که گفته می‌شود از معاملات بزرگ تجاری نصیب خود می‌کرده، آقای 10 درصد لقب داده‌بود. حقانی روابط خوبی در کاخ سفید و در میان نومحافظه‌کاران واشنگتن دارد و با استفاده از همین روابط در ماه‌های اخیر، آمریکایی‌ها را برای برکناری مشرف و به قدرت رسیدن زرداری متقاعد کرده‌ است.

یکی دیگر از اقدامات زرداری که نشان از توانایی او برای توافق سیاسی دارد، شیوه رفتار با گروه رسانه‌های قدرتمند و بانفوذ پاکستان به ریاست خانواده هارون است. این گروه رسانه‌ای از دیرباز از مخالفان سرسخت حزب مردم بود. محمود هارون از بزرگان این خاندان، در سال 1979 وزیر کشور پاکستان بود و در همین مقام حکم اعدام ذوالفقار علی بوتو پدر بی‌نظیر بوتو را به اتهام قتل امضا کرد. زرداری با انتصاب عبدالله حسین هارون پسر بزرگ این خانواده به‌عنوان نماینده دائم پاکستان در سازمان ملل، از در آشتی با این دشمنان دیرین در‌آمد.

زرداری همچنین در پی آن است تا از ارتباطات بین‌المللی این گروه رسانه‌ای به سود خود استفاده کند.

زرداری همچنین با بسیاری از حامیان پیشین مشرف هم‌پیمان شده و به گروه مذهبی بانفوذ جمعیت علمای اسلامی به رهبری فضل‌الرحمان هم نزدیک شده‌است. با این حال مخالفان زرداری می‌گویند که عملیات نیروهای ویژه آمریکا در مرز پاکستان و افغانستان آن هم درست همزمان با اعلام ریاست‌جمهوری او، نوید خوبی برای پاکستان و فصل جدید در تاریخ این کشور نیست.

کد خبر 62788

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار آسیا و اقیانوسیه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز